در اقدامی که نقشه گردشگری منطقه خلیج فارس را دگرگون خواهد کرد، کشورهای عضو شورای همکاری خلیج GCC در آستانه راه اندازی ویزای یکپارچه گردشگری خلیج فارس هستند؛ ویزایی که به گردشگران از سراسر جهان امکان می دهد با دریافت تنها یک ویزا، وارد ۶ کشور عربی حوزه خلیج فارس شوند؛ مشابه مدل شنگن اروپایی. به نقل از الجزیره، این ابتکار که با اجماع خلیجی و حمایت بین المللی همراه است، مرحله ای جدید از همگرایی منطقه ای در زمینه های گردشگری، امنیت و اقتصاد دیجیتال را رقم می زند.
طرح ویزای یکپارچه خلیج فارس که رسماً به عنوان “ GCC ” نامگذاری می شود، امکان رفت و آمد بین ساکنان شش کشور از جمله امارات متحده عربی، عربستان سعودی، قطر، بحرین، عمان و کویت را فراهم می کند. از آنجایی که سفر بدون ویزا برای شهروندان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس امکان پذیر است، تصور می شود که ویزای جدید برای میلیون ها غیر اتباع ساکن در منطقه اعمال شود. این همچنین به گردشگران اجازه می دهد تا بیش از 30 روز را در شورای همکاری خلیج فارس سپری کنند. این ویزا به دارندگان آن امکان می دهد برای تجارت، توریسم و دیگر اهداف رسمی و غیررسمی به این کشورها سفر کنند. در جهانی که توریسم به عنوان یکی از مهم ترین عوامل ارتقای ارتباطات بین ملت ها و فرهنگ های مختلف شناخته می شود، مفهوم طرح ویزای یکپارچه خلیج فارس یا GCC به عنوان یک ابتکار نوآورانه ظاهر می شود که توانایی بسیاری از سفرهای بین کشوری را بهبود بخشیده است. این ویزا که تحت مجموعه شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه ای سیاسی و اقتصادی از شش کشور این منطقه، یعنی بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی است، شباهت زیادی به ویزای شینگن دارد و به گردشگران این امکان را می دهد که با یک ویزا تنها، به تمامی کشورهای عضو این شورا سفر کرده و نیازمندی های ویزاهای چندگانه را از بین ببرند. با اجرا شدن این طرح در زمان، می توان به جای اخذ ویزای عمان برای ایرانیان، تنها با استفاده از این طرح به شش کشور دیگر نیز سفر کنید. این تسهیلات سفری نه تنها راهی برای افزایش تعاملات فرهنگی و گردشگری بین این کشورها فراهم کرده است بلکه به جامعه بین المللی نشان داده است که هم افزایی و همکاری های منطقه ای و قاره ای می تواند به توسعه پایدار و متوازن راه یابد. بدون شک، چنین اقداماتی نقل قولی مثبت از دیدگاه همکاری و تعامل بین المللی است و نشان می دهد که همان طور که یکنواختی در سیاست ها و اقدامات منطقه ای موفقیت‌آمیز است، همواره مسیری برای توسعه و پیشرفت وجود دارد. ویزای مذکور امکان سفر آزادانه و بی وقفه میان عربستان سعودی، قطر، امارات متحده عربی، کویت، بحرین و عمان را فراهم می کند، بدون نیاز به اخذ ویزاهای جداگانه برای هر کشور. این امر، همزمان با کاهش هزینه ها و حذف روندهای اداری پیچیده، فرصت های گردشگری فرهنگی و جغرافیایی بیشتری در منطقه پیش روی مسافران قرار می دهد. این اقدام همچنین ابزار استراتژیکی برای معرفی خلیج فارس به عنوان یک مقصد گردشگری واحد و رقابتی در برابر مقاصد بزرگ جهانی محسوب می شود. در حالی که مقدمات فنی و اجرایی برای راه اندازی رسمی ویزا تا پیش از پایان سال ۲۰۲۵ در حال نهایی شدن است، پرسش های بسیاری در مورد شرایط، مدارک، شیوه درخواست و گروه های واجد شرایط مطرح شده است.
در این گزارش، به مهم ترین سؤالات درباره ویزای واحد خلیجی پاسخ داده شده است :
ویزای واحد خلیجی چیست؟
ویزا یا مجوز ورود مشترکی است که به دارنده آن اجازه می دهد با یک بار اخذ ویزا، وارد ۶ کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس شود؛ شامل : عربستان، قطر، امارات، کویت، بحرین و عمان؛ بدون نیاز به دریافت ویزاهای جداگانه برای هر کشور.
چه زمانی اجرایی خواهد شد؟
طبق اعلام « جاسم البدیعوی » دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، اجرای رسمی این ویزا پیش از پایان سال ۲۰۲۵ خواهد بود. کشورهای عضو در سال ۲۰۲۳ با اصل این پروژه موافقت کردند و اکنون در حال تکمیل ابعاد فنی و حقوقی آن هستند.
هدف از صدور این ویزا چیست؟
ترویج گردشگری بین کشوری در خلیج فارس
کاهش بروکراسی صدور ویزا
صرفه جویی در زمان و هزینه مسافران
معرفی خلیج فارس به عنوان یک مقصد یکپارچه برای گردشگران بین المللی
مدت اعتبار ویزا چقدر خواهد بود؟
هنوز به طور رسمی اعلام نشده، اما انتظار می رود بین ۱ تا ۳ ماه باشد که طی آن امکان تردد آزادانه میان ۶ کشور فراهم خواهد بود.
نحوه درخواست چگونه است؟
فرآیند به صورت کاملاً الکترونیکی خواهد بود؛ از طریق پلتفرم واحد یا درگاه های مرتبط کشورها. تکمیل فرم درخواست، بارگذاری مدارک و تأیید نهایی در چند دقیقه انجام خواهد شد.
مدارک مورد نیاز برای اخذ ویزا چیست؟
• گذرنامه معتبر
• فرم درخواست تکمیل شده الکترونیکی
• رزرو هتل یا اثبات محل اقامت
• برنامه سفر مشخص برای بازدید از کشورهای حوزه خلیج
• بیمه درمانی و اورژانسی
• اثبات توان مالی مانند صورت حساب بانکی
• بلیط بازگشت یا بلیط خروج از منطقه GCC
چه نوع سفرهایی را پوشش می دهد؟
گردشگری
بازدید از خانواده و دوستان
و احتمالاً گروه های خاصی از مقیمان خارجی در کشورهای خلیج فارس
چه کسانی واجد شرایط دریافت ویزا هستند؟
در مرحله نخست، ویزا برای شهروندان کشورهای خاص صادر می شود ( احتمالاً اروپا، آمریکای شمالی و برخی کشورهای آسیایی ). دامنه کشورها در مراحل بعدی گسترش می یابد.
آیا شامل شهروندان کشورهای خلیج فارس هم می شود؟
خیر. شهروندان کشورهای عضو شورا به صورت طبیعی از آزادی تردد برخوردارند. این ویزا صرفاً برای گردشگران و بازدید کنندگان خارجی است.
مزایای ویزا برای گردشگران چیست؟
• امکان سفر بدون محدودیت بین کشورهای خلیج فارس
• کاهش هزینه‌ها
• تسهیل سفرهای ترکیبی؛ چند کشور در یک سفر
• فرآیند ساده، دیجیتالی و یکپارچه
چه نهادی مسئول مدیریت ویزا خواهد بود؟
وزارت خانه های کشور و ادارات گذرنامه کشورهای شورای همکاری، با همکاری نهادهای گردشگری، مسئول اجرای فنی و امنیتی ویزا هستند. هم اکنون نیز بر روی پلتفرم دیجیتال مشترک و اتصال سیستم های امنیتی کار می کنند.
آیا هزینه ویزا اعلام شده؟
هنوز نه. اما پیش بینی می شود مبلغی ثابت و رقابتی باشد تا برای گردشگران جذاب بماند. احتمال بازنگری در آینده وجود دارد.
تأثیر ویزا بر گردشگری چیست؟
افزایش ورود گردشگران بین المللی
حمایت از چشم انداز تنوع اقتصادی کشورهای خلیج فارس
تثبیت خلیج فارس به عنوان یک مقصد واحد گردشگری و فرهنگی
آیا از سوی نهادهای بین المللی حمایت شده؟
بله. سازمان جهانی گردشگری از این ابتکار استقبال کرده و آن را گامی در جهت افزایش جذابیت منطقه خلیج فارس در نقشه جهانی گردشگری دانسته است.
نقش آژانس های مسافرتی چیست؟
آژانس ها و شرکت های گردشگری در حال طراحی تورهایی هستند که ترکیبی از بازدید چند کشور خلیج فارس را در یک سفر فراهم می کنند؛ با استفاده از آزادی تردد ایجاد شده توسط ویزای جدید.
نام رسمی این ویزا چیست؟
ویزای تور بزرگ خلیج GCC Grand Tours Visa که اشاره به سفرهای گسترده و چند کشوری در حوزه خلیج فارس دارد.
پیام کلی این ابتکار چیست؟
تقویت همکاری منطقه ای، همگرایی امنیتی و گردشگری و ارائه تجربه ای یکپارچه از تنوع فرهنگی و طبیعی کشورهای حوزه خلیج فارس.
پروژه راه آهن خلیج فارس چه نقشی دارد ؟
پروژه راه آهن خلیج فارس، پشتیبان کلیدی این ویزا محسوب می شود. این مسیر ریلی مدرن به طول تقریبی ۲۱۱۷ کیلومتر از کویت آغاز شده، از دمام در عربستان عبور کرده و به بحرین و سپس قطر می رسد. همچنین از عربستان به ابوظبی و العین در امارات و در نهایت به شهر صحار در عمان می رسد.
راه‌آهن، جا به جایی افراد و کالاها را تسهیل کرده، زمان و هزینه ها را کاهش می دهد و استقلال از جاده های زمینی را بیشتر می کند.
